Poszkodowany może domagać się pieniędzy, jeżeli nakazuje tak określony przepis. Taka zasada obowiązuje w polskim prawie. Jak ją rozumieć?
Jeżeli poszkodowany chce, aby dana osoba zapłaciła za szkodę – a w przypadku zadośćuczynienia za krzywdę – musi wykazać:
1) zdarzenie i podstawy odpowiedzialności;
2) szkodę (a w przypadku zadośćuczynienia krzywdę);
3) związek przyczynowy pomiędzy danym zdarzeniem a szkodą (zdarzenie musi być przyczyną szkody).
Przykład
„Osoba X doznała uszkodzenia ciała w wyniku uderzenia w twarz.”
Po pierwsze należy ustalić, kto jest odpowiedzialny. Aby to zrobić, warto odwołać się do poniższego przepisu:
Art. 415. Kodeksu cywilnego
Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.
Łatwo zauważyć, że osoba, która ponosi winę, będzie odpowiedzialna za naprawienie szkody, a więc zapłatę odszkodowania. Inaczej dzieje się, gdy chodzi o zadośćuczynienie, które w przeciwieństwie do odszkodowania przyznaje się za szkodę niematerialną. Bardziej szczegółowo o różnicach pomiędzy zadośćuczynieniem a odszkodowaniem pisałem w artykule pt. Jak odróżnić zadośćuczynienie od odszkodowania?
W podanym przykładzie osoba X, która doznała uszkodzenia ciała, będzie mogła domagać się od osoby odpowiedzialnej zadośćuczynienia na podstawie art. 445 Kodeksu cywilnego. To właśnie ten przepis przewiduje wynagrodzenie krzywdy w przypadku doznania przez poszkodowanego uszkodzenia ciała bądź rozstroju zdrowia.
Art. 444 Kodeksu cywilnego
§ 1. W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty (…).
Art. 445 Kodeksu cywilnego
§ 1. W wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym (w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju) sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (…).
A za co jeszcze poszkodowany może domagać się zadośćuczynienia?
Pisałem o tym we wpisach pt. Podstawy zadośćuczynienia i Inne podstawy zadośćuczynienia.