Już niedługo powództwo o odszkodowanie z ubezpieczenia OC będzie można wytoczyć tylko przed sądem miejsca zamieszkania/siedziby osoby poszkodowanej albo przed sądem miejsca zdarzenia!
Za uchwaleniem nowelizacji ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych głosowało 271 posłów, przeciw było 4, wstrzymało się 135 posłów.
Dlaczego?
Według „Rzeczpospolitej” (artykuł tutaj) w wydziałach gospodarczych Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w latach 2012-2014 sprawy o odszkodowanie z OC stanowiły od 31 proc. do 34 proc. wszystkich rozpoznawanych spraw.
To istny zasyp. Najwięcej pozwów dotyczyło odszkodowania za najem zastępczy.
Co to oznacza dla poszkodowanego?
W postępowaniu cywilnym zasadą jest, że niewłaściwość sąd bierze pod rozwagę tylko na zarzut pozwanego, zgłoszony i należycie uzasadniony przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy. Osoba wytaczająca powództwo może więc wybrać dowolny sąd licząc na to, że przeciwnik nie zgłosi zarzutu i sprawa zostanie właśnie tam rozpoznana. Poniżej przepis, który o tym traktuje.
Art. 202 Kodeksu postępowania cywilnego
Niewłaściwość sądu dającą się usunąć za pomocą umowy stron sąd bierze pod rozwagę tylko na zarzut pozwanego, zgłoszony i należycie uzasadniony przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy. Sąd nie bada z urzędu tej niewłaściwości również przed doręczeniem pozwu.
Inaczej jest w przypadku właściwości wyłącznej.
W takim przypadku sąd bada właściwość z urzędu i w razie stwierdzenia nieprawidłowości przekazuje sprawę do sądu właściwego.
Tak będzie w sprawach o odszkodowanie z OC po zmianach, które wejdą w życie 24 stycznia 2016 r. (po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy).
Pamiętajmy o tym, bo w każdym procesie liczy się czas!
Jeżeli sąd będzie musiał przekazać naszą sprawę to postępowanie niepotrzebnie się wydłuży.
Komentarz
Moim zdaniem zmiany nie spowodują negatywnych konsekwencji po stronie poszkodowanych. Omawiana nowela zakłada bowiem, że powództwo będzie trzeba wytaczać w sądzie właściwym ze względu na właściwość poszkodowanego lub zdarzenia.
Zmiany uderzą jednak w podmioty, które „odkupowały” od poszkodowanych wierzytelności tj. spółki działające pod nazwą „biuro odszkodowawcze” itp. Takie podmioty często korzystały z możliwości wytoczenia powództwa w miejscu ich działalności (najczęściej w dużych miastach) i chyba dlatego te sądy były tak zapchane. Obecnie wydaje się, że nie będzie to już możliwe. Zgodnie z art. 34a ust. 2. wskazanej ustawy – Przelew wierzytelności nie wpływa na właściwość sądu.
Dla zainteresowanych poniżej przedstawiam tekst nowelizacji.
Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych
Art. 1. W ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 392, z 2014 r. poz. 827 oraz z 2015 r. poz. 1273) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 20 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Powództwo o roszczenie wynikające z umów ubezpieczeń obowiązkowych lub obejmujące roszczenia z tytułu tych ubezpieczeń można wytoczyć bądź według przepisów o właściwości ogólnej, bądź przed sąd właściwy dla miejsca zamieszkania lub siedziby poszkodowanego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia, z zastrzeżeniem art. 34a.”;
2) po art. 34 dodaje się art. 34a w brzmieniu:
„Art. 34a. 1. Powództwo o odszkodowanie z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych wytacza się wyłącznie przed sąd właściwy dla miejsca zamieszkania albo siedziby poszkodowanego zdarzeniem powodującym szkodę albo przed sąd właściwy dla miejsca zaistnienia tego zdarzenia. W braku wskazanych wyżej podstaw właściwości miejscowej powództwo można wytoczyć przed sąd właściwy według przepisów o właściwości ogólnej.
2. Przelew wierzytelności nie wpływa na właściwość sądu.”.
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
MARSZAŁEK SEJMU
/ – / Małgorzata Kidawa-Błońska
Ostatnio na blogu pojawił się bardzo ciekawy tekst na temat skutków wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie odszkodowań za naruszenie autorskich praw majątkowych (wyrok TK z 23 czerwca 2015 r.). Zapraszam serdecznie do lektury wpis (kliknij tutaj)